Sectorplan Bèta en Techniek

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) heeft in december 2018 de Sectorplancommissie Bèta en Techniek voor de duur van 7 jaar ingesteld. De commissie staat onder leiding van prof. dr. ir. Hans van Duijn.

Inleiding

In het regeerakkoord stelt het kabinet jaarlijks 60 miljoen euro beschikbaar voor de versterking van het wetenschappelijk universitair onderzoek in de technische- en natuurwetenschappen (Bèta en Techniek, B&T). Met deze sectorplannen wil de minister ervoor zorgen dat deze middelen ten goede komen aan de  versterking van het fundament van de bèta en technische wetenschappen, onder andere door uitbreiding van de onderzoekscapaciteit en het aantrekken en behouden van nieuw onderzoektalent. De sectorplannen dragen daarnaast bij aan overkoepelende doelen zoals meer strategische samenwerking tussen universiteiten, vergroting van de diversiteit en versterking van onderwijs, onderzoek en valorisatie. Met deze impuls kan de sector een belangrijke stap voorwaarts maken, honderden nieuwe wetenschappelijke posities creëren en nieuwe studenten aantrekken.

Aanleiding

In het afgelopen decennium heeft er een herwaardering plaatsgevonden van de bèta- en technieksector. Ze wordt gezien als basis van de maakindustrie en de digitalisering van de samenleving, en als hart van de maatschappelijke uitdagingen op thema’s als voedsel, gezondheid, veiligheid, klimaat en energie. Met deze herwaardering is de belangstelling voor bèta en techniekstudies sterk toegenomen, zonder een navenante stijging van de rijksbijdrage aan de universiteiten. Hierdoor is de ontwikkeling van de wetenschappelijke staf sterk achtergebleven, net als de aandacht voor technisch en natuurwetenschappelijk onderzoek. Lees verder

Opdracht OCW

Om de verdere achteruitgang te keren, heeft OCW in de periode 2009-2016 een sectorplan ingesteld voor twee kerndisciplines uit de bètasector, de natuur- en scheikunde. Het succes van de implementatie van dit sectorplan van de Commissie Breimer was voor het nieuwe kabinet de aanzet voor het huidige sectorplan B&T. Daartoe heeft het ministerie van OCW in 2018 opdracht verleend om in de eerste fase een kwartiermaker twee afzonderlijke sectorbeelden voor bèta en techniek op te laten stellen. In de tweede fase is een sectorplancommissie ingesteld die de minister adviseert over deze sectorbeelden, over de plannen waarmee de universiteiten deze beelden kunnen implementeren, en over de verdeling van de daarvoor beschikbare middelen. Lees verder.

Kwartiermaker

In overleg met de VSNU werd prof. dr. Bert Meijer aangesteld als kwartiermaker. Hij heeft in de periode augustus -december 2018 intensief gesproken met onderzoekers en vertegenwoordigende decanen voor bèta en techniek van de 11 betrokken universiteiten, alsmede met de VSNU, VNO/NCW en NWO. De sectorbeelden beschrijven binnen bèta en techniek de onderzoekbasis die in aanmerking komt voor versterking middels sectorplannen. Lees verder.

Sectorbeelden voor Bèta en Techniek

De sectorbeelden beschrijven de geprioriteerde onderzoekbasis voor de disciplines natuurkunde, scheikunde, wiskunde en informatica (Beta) en werktuigbouw, elektrotechniek en civiele techniek (Techniek). Voor deze disciplines zijn in totaal 48 focusgebieden geïdentificeerd waarin het Nederlandse universitaire onderzoek zich internationaal onderscheidt én die van groot belang worden geacht voor de grote maatschappelijke en wetenschappelijke uitdagingen van vandaag en morgen. De sectorbeelden zijn in december 2018 aan de minister aangeboden. Lees verder.

De commissie Sectorplan Bèta en Techniek

De commissie Sectorplan Bèta en Techniek is ingesteld voor de periode van 1 december 2018 tot en met 1 december 2025 (besluit minister van OCW). De commissie adviseert de minister over de sectorbeelden, de universitaire profileringsplannen en de toekenning van de middelen. Na advies van de commissie zal de minister uiterlijk juli 2019 beslissen over toekenning van de middelen. De commissie zal na 3 en na 6 jaar evaluaties uitvoeren van de gefinancierde activiteiten.

De commissie bestaat uit twee kamers voor de Bèta en Technische wetenschappen en wordt voorgezeten door prof.dr.ir. Hans van Duijn, emeritus hoogleraar Technische Universiteit Eindhoven, algemeen voorzitter; prof.dr. Ineke Braakman, hoogleraar Universiteit Utrecht en vicevoorzitter kamer Bèta en prof.dr. Kofi Makinwa, hoogleraar Technische Universiteit Delft en vicevoorzitter kamer Techniek. Lees verder.

Wie zijn wij

Profileringsplannen

De commissie heeft de sectorbeelden beoordeeld en de minister van OCW geadviseerd om de sectorbeelden goed te keuren. Dit is in februari 2019 gebeurd, waarna de commissie Sectorplan Bèta en Techniek aan de slag is gegaan. De commissie heeft de betrokken 11 universiteiten uitgenodigd om uiterlijk 15 maart 2019 facultaire profileringsplannen in te dienen. Lees verder

Advies

Op 14 juni heeft de Commissie Sectorplan Bèta en Techniek de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap advies gegeven over de besteding van de beschikbare sectorplanmiddelen vanuit de eerste geldstroom. Woensdag 10 juli heeft de minister de Tweede Kamer laten weten dit advies op te volgen. De commissie heeft in haar advies geconcludeerd dat, ondanks de hoge kwaliteit van de betrokken bèta- en techniekdisciplines, er op specifieke punten verschillen zijn tussen disciplines en universiteiten (bijvoorbeeld ambities ten aanzien van diversiteit, onderwijs en onderzoek en de inzet van eigen middelen). De commissie heeft er naar gestreefd om aan de faculteiten zoveel mogelijk volledige posities toe te kennen en heeft daarom de verschillen tussen de faculteiten gebruikt om dit te realiseren. Voor enkele posities adviseert de commissie echter deze gedeeltelijk uit sectorplanmiddelen en gedeeltelijk uit eigen middelen van de universiteiten te financieren, en enkele hiervan zijn gedeelde posities tussen reeds samenwerkende universiteiten.